Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin geçiş bölgesinde yer alan Diyarbakır'ın tarihini 6 bin yıllık bir geçmişe kadar götürmek mümkündür. Muhtelif dil, din, etnik grup ve mezhebe mensup insanlar sayesinde zengin bir kültüre sahip olan Diyarbakır, tarih boyunca Amida krallığı, Asur, Med, Pers, Roma ve Bizans imparatorluklarından sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası olmuştur. Geçmişten günümüze Güneydoğu ve Doğu Anadolu'nun önemli ticaret merkezi olma niteliğine sahip olan Diyarbakır, sosyal, ekonomik ve jeopolitik önemini sürdürmektedir. Diyarbakır, camileriyle, mescitleriyle, medreseleriyle, kiliseleriyle, hanlarıyla, çarşı ve pazarlarıyla bir tarih ve kültür merkezidir.
Bu kitap, zengin bir birikime ve kadim bir tarihe sahip olan Diyarbakır'ın II. Meşrutiyet dönemindeki durumuna odaklanmaktadır. Bu zengin birikimi oluşturan süreç siyasi, iktisadi, tarihi, sosyal ve idari olaylar eşliğinde ele alınmaktadır.