1920 Sonbaharında, Bolşevikler karşısındaki yenilgisi üzerine, General Wrangel komutasındaki Beyaz Ordu, sivillerle birlikte Kırım'dan İstanbul'a gelmiştir. Fransız himayesine giren bu ordunun bir kısmı işgal altındaki İstanbul'un çevresinde kalırken, büyük bir kısmı da Gelibolu ve Limni adasına dağıtılmış; ertesi yıl, ağırlıklı olarak Balkan ve Doğu Avrupa ülkelerine gönderilerek tasfiye edilmiştir.

Elinizdeki kitap, bugüne kadar Rusları sadece Beyoğlu'nun gece yaşamı ve modası bağlamında ele alan Türkçe literatüre, gelen mültecilerin büyük miktarını oluşturan Rus Ordusu'nu merkezine alarak, bütünsel bir katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Bolşevik Devrimi sonrasında yaklaşık iki milyonu bulan Rus mülteciler, Türk-Yunan nüfus mübadelesiyle birlikte Avrupa'daki en önemli mülteci meselesi olarak, uzun süre Milletler Cemiyeti'nin gündeminin önemli başlıklarından birini oluşturacaktır.

İçindekiler

KISALTMALAR

GİRİŞ

I. BÖLÜM: RUSYA'DA İÇ SAVAŞ

1. İÇ SAVAŞ
   1. Beyaz Ordu'nun Kuruluşu
   2. Büyükada (Prinkipo) Planı
   3. Denikin Dönemi
   4. Vrangel Dönemi
   5. İç Savaş'ta İngiltere ve Fransa'nın Politikaları
2. TAHLİYELER
   1. Denikin Tahliyesi ve İstanbul'a Geliş
   2. Vrangel Tahliyesi

II. BÖLÜM: İŞGAL İSTANBULU VE MÜLTECİLERİN GELİŞİ

1. İŞGAL YÖNETİMİ
2. DİĞER GÖÇMENLER
3. VRANGEL MÜLTECİLERİNİN İSTANBUL'A GELİŞİ
4. RUS MÜLTECİLERİN YERLEŞTİRİLMESİ

III. BÖLÜM: İSTANBUL'DA MÜLTECİLERİN SOSYAL YAŞAMI

1. GÜNLÜK YAŞAM
   1. Eğlence Hayatı
   2. İstihdam
   3. Tombala
   4. Fuhuş
2. YARDIM KURULUŞLARI
   1. Rus Yardım Kuruluşları

i.Zemstvos ve Zemgor

ii.Rus Kızıl Haç

2. 2. Amerikan Yardım Kuruluşları

i.Amerikan Kızıl Haçı

ii.YMCA-YWCA

iii.The Mennonite Relief

2. 3. Yahudi Yardım Kuruluşları
   4. Fransız Yardım Kuruluşları
   5. İngiliz Yardım Kuruluşları
3. İAŞE
4. SAĞLIK
   1. Hastaneler
   2. Hastalıklar
5. EĞİTİM
6. DİĞER SOSYAL FAALİYETLER

IV. BÖLÜM: ASKERİ KAMPLAR

1. 1.GELİBOLU
   1. Gelibolu'ya Geliş ve Yerleşme
   2. Beslenme
   3. Askerî Disiplinin Sağlanması
   4. Vrangel'in Ziyaretleri
   5. Eğitim ve Sosyal Yaşam
   6. İstanbul Planı
   7. Sağlık
   8. Anıt
   9. Gelibolu'dan Ayrılış
2. ÇATALCA
   1. Çatalca'ya Geliş ve Yerleşme
   2. Askerlerin Limni'ye Gönderilmesi
3. LİMNİ
   1. Limni'ye Geliş ve Yerleşme
   2. Limni'den Ayrılış
4. BİZERTE

V. BÖLÜM: MÜLTECİLER ÜZERİNDEN SİYASET

1. VRANGEL'İN DESTEK ARAYIŞI
2. PARİS'TEKİ RUSLAR
3. İNGİLİZ POLİTİKASI
4. FRANSIZ POLİTİKASI
5. VRANGEL'İN YENİ ARAYIŞLARI
   1. Vrangel'in Yatı
   2. Vrangel'in İstanbul'dan Ayrılışı
6. SÜRGÜNDEKİ RUS KİLİSESİ
   1. Mültecilere Dinî Hizmet
   2. Örgütlenme
7. BEYAZ ORDU ÜZERİNE PLANLAR
   1. Beyaz Ordu'nun Kemalistlere Karşı Kullanılmak İstenmesi
   2. Kemalistlerle Beyaz Ordu'nun İşbirliği İddiaları
   3. Uzakdoğu Planı
8. MİLLETLER CEMİYETİ VE NANSEN
   1. Nansen'in Mülteciler Yüksek Komiseri Oluşu
   2. Mülteciler Yüksek Komiserliği İstanbul Şubesi
   3. "Yurda Dönüş"
   4. "Nansen Pasaportu"

VI. BÖLÜM: YENİ VATANLAR

1. SIRP-HIRVAT-SLOVEN KRALLIĞI
2. Bulgaristan
3. Yunanistan
4. Türkiye'de Kalanlar
5. Sonrası

Sonuç

Ekler

Tablo 1- Rus Mültecilerin Coğrafi Dağılımı

Tablo 2- İstanbul'daki Rusların Sosyal Durumu, Kasım 1934

Tablo 3- Vrangel Mültecilerinin dağılımı, Aralık 1920

Tablo 4- Von Rimscha'nın Tüm Rus Mültecileri Hesaplaması

ALBÜM

KAYNAKÇA

DİZİN

Basından

• Atlas - Kasım 2010
• Kitap Zamanı - 6 Aralık 2010